Mecaz konusu belagat ilminin en önemli konulari arasinda yer alir. Fakat bu derece önemli bir konu olan mecazin dogus sartlari ve Kuranin, mecaz konusunun mahiyeti ve edebi anlatimda islevini belirlemedeki etkisini detayli bir sekilde incelemeyi hedefleyen müstakil bir arastirma ortaya konulmamistir. Süphesiz arastirmacilar, özellikle Mutezilenin Zat-i ilahi ve Onun fiilleri hakkindaki yaygin kanaatleri cürütmek icin gösterdigi cabalari sayesinde, mecaz kavraminin olgunlastirilmasindaki etkisine isaret etmislerdir. Ne var ki bu isaretler, Arap edebiyat elestirisinde edebi form konusu gibi cok genel bir konu baglaminda özet olarak yer almaktadir. Genelligine ragmen bunlar arastirmaciya konunun önemini ve konunun Mutezile düsüncesi ile Kurandaki mecaz bahsi arasinda bulunan güclü iliskinin -ki bu süphesiz siir ve ayni sekilde nesir arastirmasinda mecaz konusuna özel bir bakis kazandirmada etkisi olan bir iliskidir- ortaya cikarilmasini hedefleyen detayli bir incelemesini ortaya koyma zorunlulugunu gösterme acisindan önem tasir.
Mecaz, özel bir dilsel icra araci oldugu icin onun yapisi ve islevine dair herhangi bir anlayis, dilin yapisi ve delaletine dair herhangi bir tasavvurdan ayri olamaz. Dilin yapisina dair bu tasavvur da ancak bilgi pesinde kosan akli faaliyetin yapisina dair daha genel bir tasavvurun isiginda tamamlanir. Aciktir ki Mutezilenin mecaz konusuyla genel olarak dil ve bilgi alanlari arasindaki girisimliligin farkina varisinda, onlarin aklin degerini yüceltmelerinin Ski bu onlari diger kelamcilardan ayirir- etkisi vardi. Bu sebeple bu arastirmanin bir giris ve üc bölüme ayrilmis olmasi dogaldi.
Bu calisma esasen özel olarak Mutezile ile Esarler arasinda bir karsilastirma yapmak üzerine kuruludur. Bu karsilastirmanin amaci Mutezile düsüncesinin karakteristigini derinlikli olarak ortaya cikarmak olup müstakil bir arastirmaya ihtiyac duyan bir is oldugu icin Esar düsüncesinin kökenlerinin aciklanmasina gecilmeyecektir. Arastirmacinin tüm dilegi edebiyat elestirisi ve belagat arastirmasi alaninda dini-Islami mirasin önemli yönlerinden birini acikliga kavusturmada basarili olmus olmasidir.
