Insanin dünyaya acilan bes penceresi vardir Görme, isitme, koklama, tatma ve dokunma duyulari. Biz maddeyi ve maddenin bazi özelliklerini bu duyularimiz araciligiyla tanimaktayiz.
Onlarin emrine telsiz, telefon, mikroskop, teleskop gibi yardimci cihazlar da vermisiz. Buna ragmen maddenin her özelligini tabiatin her sirrini henüz anlamis degiliz. Duyularimiz tabiat varliklarini ve olaylarini idrak ederek bizim icin malzeme toplar, islenmek üzere akil mekanizmasina iletir. Fakat her insanin akli ayni malzemeden ayni mahsulü üretmez. O halde her asirda Allaha inanan büyük kitlelerin yaninda, Ona inanmayan insanlar da olacaktir. Allahin varligi konusunda ortaya konan deliller kisiye isik tutar, gercegin yolunu gösterir, hatta gercege yaklastirir.
Ne var ki yine de arada bir mesafe kalir. Bu mesafeyi kapatacak ve gercege ulasacak olan insanin kendisidir. Son adimi o atacak, son karari o verecektir. Herhalde kulun sorumlulugu, ceza veya mükafati da bu noktadan dogmaktadir.
